De route die ons voor 't eerst sinds lang weer naar 't eiland Tholen voert. Smalstad is in de Thoolse volksmond de bijnaam voor St. Maartensdijk, 't bestuurlijk centrum van Tholen en na 't stadje Tholen 't grootste dorp. Sint-Maartensdijk was evenals bijvoorbeeld Brouwershaven een smalstad. Zo'n stad had in tegenstelling tot de grafelijke steden zoals Middelburg, Goes en Tholen geen stemrecht in de Staten van Zeeland.
Tot 1971 was Sint Maartensdijk een zelfstandige gemeente met een oppervlakte van 21,86 km² (waarvan 0,14 km² water). De plaats stond voordat er sprake was van Sint Maartensdijk bekend als Haestinge. Het plaatsje was aan de rivier de Haastee gelegen. Sint Maartensdijk kreeg in 1491 stadsrechten. De naam is afgeleid van de heilige Martinus, de patroonheilige van de plaatselijke kerk. In de volksmond wordt van Smerdiek gesproken.
Sint Maartensdijk is bekend door de band met de Oranjes. Koningin Beatrix is Vrouwe van Sint-Maartensdijk. In het monumentale gemeentehuis van de smalstad, dat in 1628 met financiële steun van prins Frederik Hendrik is gebouwd, hangen nog een aantal 17e-eeuwse portretten van Oranjes. In dit pand, dat in 1979 en daarna is uitgebreid, is nu de zetel van de gemeente Tholen gevestigd.
Sint-Maartensdijk was in de Middeleeuwen een bloeiende plaats. In 1434 huwde Frank van Borssele er met de Hollandse gravin Jacoba van Beieren. Hun slot stond aan de noordzijde van het stadje. Door vererving kwam dit in het bezit van de Oranjes (zie Eerste Edele). Het werd in 1819 afgebroken.
Tot 1953 had St. Maartensdijk nog een eigen haven. Deze haven was door zijn verbinding met de pluimpot met de Oosterschelde een zwakke plek en daardoor risicovol voor nieuwe overstromingen. De pluimpot werd dan ook afgesloten, het grote recreatieterrein + camping herinnert hier nog aan. Slechts de vervallen dijken markeren nog een beetje de vroegere toegang tot de haven. Onze fietsroute leidt ook over de gedempte haven waarop nu o.a. een supermarkt en een cafetaria is gevestigd.
Na St. Maartensdijk leidt deze route ons over fraaie dijken (de eerste, de derde, de tweede én de vierde) en polderwegen naar St. Annaland.
